'पण्णो नकता' वातेपर माटी गणेश करमठोट दमाळ प्रकाशन चंद्रपुरेती पोथी संपादन कररोच इं सामळण घणो आणद हुओ. गोरमाटीम छचापरेर विया- नातरा, पण्णो- नकता, येंदुन महत्त्व छ. याडी बापेन ए से वाते करनू पडच, आन जरी न किदे तोईबी न केता हेळीच छं. कारण नकता कचं.
छोरी - छोरान विया करणो घणो महत्वेर वात छ, विया करणोच छ. विया जर न किदे तो हमारे दादा-दादी, याडी-बापेर केये परमाण वेलेवाडी कुं बढच कतो वेल वाडी मांडवेपर चढ़ान वोन फुल-फळ आणू कतो ओदुर जीवन सार्थक वच. वेल मांडवेप चढच जना वोन फळ फुल लागच.
आपणे समाजेम कोई बन वियार रेनु करण कोई कतीच केमेले कोणी तो पच समाज गोरूम बन वियार छोरा-छोरी कु रेरेच ई गोरमाटीर धाटीर विरोधेम छ. जर सेच बन वियार रे तो पच आंगेर पिढी कुं करण घडीय, गोरमाटीम नाळी नाळी चाले चलगते पाडेर काम कोई न करण.छ.
ई पोथी संपादन करेवाळो गणेश करमठोटेन दलेती शुभेच्छा
मा. जयराम पवार, यीजरावत उपजिल्हाधिकारी, मुंबई
राम राम जै सेवालाल.....!
मनेर वात
धाटी यी परिवर्तनवादी छ. समियान देखन धाटीमायीरी बनाकामेरी वाते छोडनू पडच. नवो आचो सिकेसरीको र केल तो वसी कामेरी वाते झलन चालते रेणू धाटीन अभिप्रेत छ. धाटीम एकाधिकारशाहीन जागा छेनी. धाटीन पंचेर निर्णय मान्य रच. तांडेम कोयी बना वियार रेणू हानू तांडो कनायी सोचेनी. छोरी-छोरान एके जाग रेयेर परवानगी देनू येनज तो आपण पण्णो काचा. पण्णो हेगो तो छोरी छोरा एकमेकेसोबत रेयेन लग जावच. समाज भी ओणूर नातेन मान्यता देनाकच. पण्णो करनू यी नैसर्गिक छ येती केणी दूर न करणू. केरी भावनाती न रमणू, भावनाती रमेतो वळीवाटेन जायेर शक्यता नकारतू आयेनी आतरा खरो छ. वयेम छोरा छोरी आवगेतो ओणूर वाया करानू यी तांडेर रीत छ. गोरमाटीम पेना चांदणी रातेर वाया भांद. वयेम आवगे जे छोरी छोरार भावनिक स्वभावेर फायदो लेतानी ओणून कुंवारो रखाडनू यी एके तरार विकृती छेनी कांयी ?
गोरमाटीम छोरी छोरा च कोणी तो विधवा पुनर्विवाहन सदा परवानगी छ. रायमल काजी हातेरो डोरणो कु छुटीये लाडा, कु छुटीये लाडी ? हानू गीद बोलच. रायमल नामेर माटी रंडीमुंडी (विधवा) बाईती वाया किदो करन गीदेम संदर्भ मळच.
सेवाभाया भी वाया करलेनू करन जना घण कसोसी करेम आयीती. कोर गोर कच मन भाया, याडी केती करु म वाया? यी सवाल भाया किदोतो. येपरेती सेवाभाया सोतातीच कुंवारो रेमेलोतो यीज सिध्द व्हच. सेवाभायान कोयी जगजाहीर सोगन खराये हेनू केन वाटेनी.
आजेर काळ यी विज्ञान आन तंत्रज्ञानेर काळ छ. छिजाबरेन ये
जमानेम भी सामाजिक संघटनावाळ भावनिक बणान काम करान लेते हेणू तो समाजेर वाट केवढी जारी छ यी समण घालेसरीक वात छ.
सोतार आनभावेती आपणेमुंडाग कांयी वाते मांडनू केन मन लागगेच. बारकीया रू जना म केरीभी वियाम नाचू करू. मार बुढयाडीरी वाते सामळू करू. गोरमाटीम विया करेर पध्दत नाळी छ, जुनी वाते न भूलनू हानू दादी केवू कर. राजुरान लकरोतो जना वत बैढा कुंवारा बंधा ये गीदेप मोठे स्टेजेप नाचोतो. जनाती मार सोबती कुंवारा बंधा केन हासते र. आपण कुंवारे न रेणू, पण्णो करणू हानू म सोचू करु. सोतार कटमाळो रेनू वाटेन लग्गो. हरेकेर याडी बापेन वाटच क मारो छोरा सीकन आछो नाम कमानू. ओरो संसार सखी सबादानी रेणू.डी.एड् हेगो जना संस्थाप शिक्षकेर नवकरी घरेवाळ लगा नाके. संस्थाप पगार छेनी. दी छिजाबर आन घर चलानू ओ भी बना पिसाती घणे बला दन देको. घरेवाळ क हाम तो नवकरी लगा दिने छा.
मार सेनज केणो छ की संस्थाप बन पगारी नवकरी न करनू, बन पगारी नवकरीवाळेन बरोबर खायेन आन सदे ढंगेती रेयन सदा मळेणी. हाणूच सासरवाडी वाळे आन संस्थावाळेरी आसा दनेती दन बडे लागी. म केरी आसा पुरी कर सकतोतो कोणी आन ओ भी कनाई मन समजन लीदे कोणी. दोस्त मित्र भी घणम जायेन लगे. दनेती दन म हासी मजाकेर विषय बणेन लागो. कनेरच समजे कोणी तो दुसरे कांयी समजण लिये ? हानू मार म समण घालू करू. समण घालतू घालतू मार धेनेम कांयी वाते आयी. कोई केरी भावनार अन मजबुरीर
फायदो न वटायेन चावच. स्वावलंबी बणेसवाई वाया न करनू. वाया करतूवना देजू लेयवाळ दोषी तो छज पणन देयवाळ भी वतराच दोषी रच. वोती गणवान छोरा छोरीर जोड लागेनी, देजू न लेता वाया करेन चावच. वो बी मुसळ गाडन मुसळेबरोबर फेरा फरनू कतो धाटीर हसाबेतीच पण्णो करणू. आसे वचार मार मनेम आवते गे.
मार भावनिक आन मजबूरीर फायदो पेलो तो कनेर लिदे पच
संस्था परेर लोक लिदे. हाणू वाटेन लगो क आपणेन आब जगेर छेई. खरो तो हाणू सोचणू गलत छ. आसे यीचार मनेम न लाणू. केरी शोषण हेयेदेयेर छेनी येरसारू आपणेन आब जगणू गरजेर छ हानू वाटेन लग्गो. सामाजिक संघटनार सोबतीर वाते सामळन वाटेन लगो क सासीज आपणे लोकुम जनजागृती हेनू गरजेर छ. आब रोयेर कोणी तो समाजेसारू जगेर छ ठरालिदो. समाजेम सात छिच्याबर कुंवारे रेण जनजागृती कररेच तो आपण भी ओणूर साथेम रेण खांदेन खांदो लगान काम करनू वाटेन लगो. ये से वाते छोडन संघटनार काम किदो. संघटना वाळे भी हाणूच निकळे. रात-दन काम करन भी वाट सापेप बजनामी किदे. संघटना वाळे भी शोषणच करच समजेन लगो.
फुलटाईमरेर जिंदगी खडतर छ यी मन आचेतराती समजतोतो. येणूर मुंडेप एक बोलच आन बादेम लोक आलग बोल जकोण सामळेन मळ. जे कुंवारे छ वो मार नाई पण्णो करण भी तो समाजेर काम कर सकच नी हानू वाटू कर. कनाई कनाई येणूर खायेर व्यवस्था कुण करीये ? रेयर व्यवस्था कत वीय? कपडा धोयर सोय सुविधा कु? हाणू भकम प्रश्र मन पडेन लगे. फुलटाईमरेन घणे कनेती देखोछू. ओणूर सोबत रेण काम करमेलोछू. जगजाहिर सोगन देन कुंवारे रखाडनो ये से वाते चुकीर छ. खरो तो समाजेम काम करेवाळो पण्णो करनच काम करनू ये मतेर म छू. येणून जर कुंवारो रेयेर गरज पडती हिये तो पच आपण कांयी किदे अन कांयी करेन चावच ? आपण रेण कायी फायदो...? आपण समाजेर घटक छेई काई...? आसे प्रश्न मन पड पडतेते.
पण्णो करन भी समाजेर काम करतू आवच. समाजेम काम करेवाळ लोक मातर निःस्वार्थी चावच. मार संघटना दुसरी संघटनाती कतरी मोठ छ ? यी दकाळेवाळ अन ठाली वाते वाळेम वराडेवाळ लोक समाजेन न्याव मळान दे सकेनी. आसी मानसिकतार लोकुती सावधान रेणू काळेर गरज छ. ये लोक खाली सोतार मोठापणो दकाळेसारू काम करच.
आसे लोक केरीभी भलो कर सकेनी. ये लोक खाली गुलाम मानसिकतार लोक तयार कर सकच. सामाजिक चळवळीम आन दैनंदिन जीवनेम भावनिक बणन कोणी तो सोच समजन एकेक पगला मेलनू लागच येर जाणीव करन देयेर हसाबेती यी पुस्तक लकेम आयो छ.
समाजेर एक घटक करण लकण देरोछू क समाजेम यी जे कांई जगजाहीर सोगन खरान छिजाबरेन कुंवारे रखाडरेच यी प्रथा कायमेर बंद हेनू येमच समाजेर भलो छ. एखांदी माणस कपडा घाललेन, दाढी बढान अलौकिक जिवनेर वाते करतो हेनू, ऊ अन्न कोणी खातो हेनू अन ऊ कुंवारो रेगो हिये तो ओणूर दनिया आलग रे सकछ. सोतार इच्छा ती विया करेरो क न करेर आदेकार रेयेन चाये. दैनंदिन लौकिक जीवनेम आपणे आगल बगलेम कुंटुब वत्सल लोक रच जेती आपण भी सामाजिक नियम धेनेम लेन वास्तविक जीवन जगनू गरजेर रच. समाजेर नैतिकान, समाजेर एकतान आंग बडायेर हिये तो आपणेन भावनिकपणो छोडन सासी जीवनेर वचार करनू काळेर गरज छ. सवार कोयी उठे अन छिच्याबरेन कुंवारो रकाडे लागजाय.
आजेर विज्ञानेर जगेम कुंवारो रकाडणो येती मोठ चूक दुसर कुणसी बी रे सकेणी. ये आसी वातेप कोई यीचार करेन तयार छेई यीच सेती मोठ दकेर वात वाटच. जे लोक कुंवारे रखाडरेच ओ लोक सोता कुंवारे छ कांयी? जे लोक दुसरेन कुंवारे रखाडेर समर्थन करच ओ आंगाडी ओणूर बेटान सोगन देवाळ छ कांयी? जर सोता वाया करन सारी सुख भोगते हेनू, सोतार बालबचियार जिंदगी सकेती रेणू करन सोचते हेनू तो पच येणून दुसरेर नैसर्गिकपणो मारेर आदेकार कुण दिनो छ ?
एक वात छाती ठोकन के सकुचू की जो माणस आचो प्रपंच करन समाज प्रबोधन कर सकच ऊज समाजेन नैतिक आन स्वावलंबनेर वाट वता सकच. स्वावलंबी अन स्वाभिमानी लोकच समाजेन लायक आन सक्षम बणा सकच. करन ये आधुनिक समियाम आपणे धाटीम जाहिर
सोगण खरान कुंवारे केणी न रखाडनू. धाटी जीवत रेणू करन मनेभावेती झुरणू सेरच नैतिक जबाबदारी छ.
बी. सुग्रीव लिखित हैदराबाद स्वातंत्र्य संग्राम पुस्तक आन प्रा.ग.ह.राठोड सर लिखित यी सामाजिक लेखेर संपादन करमेलो जकोण कोतळो पुस्तकेर प्रकाशन सोहळा २० मार्च २०२३ न हेयर बाद औरंगाबादेती घर आरे जना समाजेर लेखकेहेनूंन भळते आरेते. मारे सोबत मारो मोठो छोरा राज हेतो. राजेन कोई बिस्कीट दरारे, कोई हातेम जातुवना पिसा घालरे, कोई मुंडो चुमरे. राजेन घरेम बलारे, खरारे. मार सामू देकतूवना नातेम देकरे. दुसरे सामू देख जना नाळी नजरेती देकरे. सिंगोडा आत जेष्ठ साहित्यीक मोहन पवार येणोती वाते करन आंग गडचांदूर जायेवाळ हेते. सुग्रीवभिया वाया करलेनू करन सारीर मत आयेन लगो. हामेन दुसरी वातच करतू कोणी आयी. प्रपंच करेवाळे लोकुनच खरे आरतेती समाज मान्यता मळच ये हसाबेती वत वाते हेयेन लगी. घणी जाग तांडेवाळ मुंडेपच बोलदच. येमाई ओणूर चुक छेनी पणन समर्पित फुल टाईम काम करेवाळ कार्यकर्तार फुल टाईम बणायेर प्रक्रिया कसे तराती चुक छ यी कुण समजेवाळो छ ?
काई सोबती आन मारे नातेर लोकुकन जातानी फुल टाईम काम करेवाळ वाया करलेनू कांयी ये यीसेप वाते किदो. आंगेती आचो प्रतिसाद मळो. फुल टाईमर विया करणू करन केयेलाग. वाया करलो केरेचो पच सवार येणून भी समाज मान्यता रेणू गरजेर छ नी ? यी येक प्रश्र निर्माण हियो. सायित्यिक, वचारी मोहन पवार (सिंगोडा) लकन देयेर कबुल करनाको. कुंवारे वाया करलेनू ये हसाबेती दुसरे दन ओ लकन भी वाट लगाये. कुंवारे रेणू क न रेणू येरबारेम वजी कांयी लोकुन बोलो जना कुंवारे न रेणू केयेन लगे. से फुलटाईमर विया करणू करन प्रतिसाद आचो मळो. कांयी समण वचारी लगेर लग लकन देनाके आन केयेन लगे घणो आचो काम कररोची करन प्रोत्साहन भी दिने. कांयी लोक केयेन तो केनाके लकन दाचा
पणन ओणूर कांयी बादेम प्रतिक्रिया आयी कोणी आन म भी केनी डबल फोन किदो कोणी. लकेपडे लोक जना चुकीर बातेर समर्थन करच जनाच समाजेम बनाकामेरी वाते जापा घडच.
जिवनेम भावनिक-मानसिक आधार मळणो गरजेर रच.ये से फुल टाइमर भावनार भरेम आन षडयंत्रेर बळी पडमेलेच यी मार धेनेम आवगीती. चिंतन करन पण्णो नकता नामेर पुस्तक काडन समाजेन खर हाकीगत केनू गरजेर वाटो. ये पुस्तकेर माध्यमेमाईती आयवाळ पिढीन तरी जागृत कर सकाचा ये हसाबेती यी पुस्तक प्रकाशित करेरच छ हानू ठेरान कामेन लागो. समाजेम कुंवारे न रेणू, जे कुंवारे छ वो वोणूर पण्णो करणू ये मतेसारू चाळीस समण वचारी हेणूती बोलो. वोणूर प्रतिसाद आछो आयो जना वाटो यी काम आपणेन करणू गरजेर छ.
पंणो नकता पुस्तकेम पेलो लेख प्रा.ग.ह. राठोड सर येणूरो छ.
ओणूर स्पष्ट मत छ की नर अन मादीन जीवनेर गरज रच. बगर वियारो जीवन योग्य छेनी हानू एकंदरीत ओणूरो केणो छ. मोहन भिकू पवार (ज्येष्ठ साहित्यिक) लेखेर माध्यमेमाईती आव्हान करमेलेच. सोबतच समाजेन हाक देतो कुंवारे न रेणू हाणू लकण छ. क्रॉ. उत्तम राठोड (रामावत) समाजेम आबेतानू संत, ब्रम्हचारी हेण चलेगेच पणन ई लेकेर माईती वोणूर स्पष्ट मत छ की कोई कुंवारे न रेणू. मार बाप किसन राठोड गोरमाटी समाज पेनाती आजेतानू समण घालते रेते आयेच, सोतार आनभावे माईती आजेर घडीम समाजेन आची बला वाते केरोच. केरी सोबत भावनिक रमती रमेर थांबणू, सोचन काम करो आसो केणो छ.
इंजि. एम. आर. राठोड आसासो नामेती वोणूर मनेमाईर वात स्पष्ट केमेलेच. इंजि. मांगीलाल राठोड सरेर केणो छ, जर केरी घर वसतो विंय तो आपण बसालेणू. जिजाबाई राठोड समाजेम पण्णो कर जेर काई फायदो वच, जर पंणो कोणी किदो तो जेर काई नुकसान वच आसो लेकेम केमेलीच. डॉ.प्रा. दिनेश सेवा राठोड सरेर आपण सेज समाजेती जुडण छा, ओ समाजेर पिढीर उदारेवास पण्णो नकता घणो गरज छ, कुंवारे रेते विय
तो काई पिढीन घडाय हाणू केतो छ. एकनाथ गोफणे सरेर केणो छ की, लावालसकरेर भावनिक बनातानी ओणूर सोबत रमती न रमेन चावच. पंणो नकताम माईर कुणसे कारीया घडायेर च ई गीदेम लकण छ.
प्रेमचंद राठोड (रामावत) छच्याबरेर सोबत भावनिक रमती थांबणू यी गरजेर छ केमेलोच. प्रा. शंकर चव्हाण सर (लातूर) लावालसकर षंड यंत्र बळी कू पड मेलेच ई माड मेलेच. श्रीकांत राठोड भिया (नागपूर) सामाजिक संघटनाम काम करणू का गरजेर छ, येर विषय माहिती देमेलेच. विजय जाधव, शिवाजी जाधव फुपा, सुभाष जाधव फुपा येणूर समाजे बदल यीचार स्पष्ट मांडमेलेच. शाम राठोड भिया (जालना) निसर्ग जीव आजेताणू एकमेकन जोडीती रेते छ आंग भी रीय हाणू केणो छ. गोरमाटी धाटी पंणो कर जना ढावलो बोलच ऊ सदा देतानी छ.
बी. सुग्रीव भिया सोतार मातेती आन वातेती समाजेम काम करणू गरजेर छ केते छ, पणन सामाजिक संघटनाम काम करेर जबाबदारी चटको न लेयण चावच हाणू स्पष्ट मांड मेलेच. आसे नाळी नाळी लेक गोळा करण, यी पंणो नकता नामेर पुस्तक संपादन किदो छू. मा. जयराम पवार सायेब उपजिल्हाधिकारी येणूर शुभेच्छा पत्र लकण दिने करन सायेबेर आभार मांनूछू. ये पुस्तकेसारू येळाप कायी लोकूर सहकार्य लाभो ओणूर आभार मानूछू. पण्णो नकता पुस्तक रूपेम तमार मुंडाग मेलरोचू. खरो तो समाजेम कुंवारे रकाडेर वाते न घडणू केतो आतच थांबूछू .
संपादन
गणेश करमठोट
दमाळ प्रकाशन, चंद्रपूर
0 Comments